KZ

Пластикті қайта өңдеуге «Иә!»

Қазақстанның астанасында сарапшылар пластик қалдықтарын жинау және қайта өңдеу мәселелерін талқылады.
Іс-шараны ұйымдастырушы «Тұрақты дамуға жәрдемдесу» орталығы» қоғамдық қоры болып табылады. Дөңгелек үстел «The Coca-Cola Foundation» халықаралық қорының қолдауымен іске асырылатын «Пластикті қайта өңдеуге «Иә!» де» жобасы аясында өткізіледі.
Пластик қалдықтарын жинау және қайта өңдеу проблемалары мен оларды шешу жолдарын талқылауға Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігінің өкілдері, ҚР Парламенті Мәжілісінің депутаттары, «Оператор РОП» ЖШС, жергілікті атқарушы органдардың, үкіметтік емес ұйымдардың, қалдықтарды жинауға және өңдеуге мамандандырылған компаниялардың өкілдері қатысты. Іс-шараға қатысу үшін Қазақстанның астанасына Түркия мен Румынияның халықаралық сарапшылары келді.
Әлемдік тәжірибеде бар тұрмыстық қатты қалдықтарды басқару жүйесінің тақырыбын Coca-Cola компаниясының Орталық Азия мен Кавказ елдеріндегі корпоративтік байланыстар жөніндегі менеджері Александра Аккирман жалғастырды.
«Күнделікті сұраныстағы тауарлардың бірнеше басқа да жаһандық өндірушілерімен бірге Coca-Cola компаниясы 2030 жылға қарай компания әлемдік нарыққа шығаратын барлық қаптаманың эквивалентін жинауға және қайта өңдеуге ықпал ету міндетін өзіне алды. Бүгінгі таңда әлемде біздің қаптаманың 56%-ы жиналады және қайта өңделеді – көбіне Еуропа елдерінде және Жапония, ОАР, Мексика сияқты басқа өңірлердің жеке алынған елдерінде жоғары дамыған жинау және қайта өңдеу жүйелерінің есебінен. Мұндай жүйелердің даму дәрежесі әдетте қаптама қалдықтарымен проблемаларды шешу үшін мемлекетпен және индустриямен беріліп отырған экономикалық әл-ауқат пен күш-жігердің деңгейімен байланысты болады. Табысты жұмыс істейтін жүйелердің бірнеше негізгі критерийлері бар. Қаптама қалдықтары үшін жауапкершілік толығымен қаптама және қаптамадағы өнімді өндірушіге жүктелуі тиіс. Бұл қаптамалық қоқысты жинауды және қайта өңдеуді өндірушілердің өздері жеке немесе салалық қауымдастық арқылы ұйымдастырулары тиіс екенін білдіреді. Мемлекет тарапынан барлық тараптардың міндеттемелері мен өкілеттігі жазылған нақты реттеу болуы тиіс. Бұл ретте елде реттеушілік деңгейде қоқысты бөлек жинауды қамтамасыз етудің болуы өте маңызды. Егер бұл барлық азаматтар үшін міндетті болмаса, онда жүйе жұмыс істемейді».
Оның кейбір нәтижелері туралы «Тұрақты дамуға жәрдемдесу» орталығының» жобалар жөніндегі менеджері Юлия Душкина айтып берді: "Бүгінгі таңда жоба аясында пластик қалдықтарымен жұмыс істеу саласына талдау жүргізілді. Қазақстанның әр түрлі аймақтарында жұмыс істейтін 69 жинаушы компания және 15 пластикті қайта өңдеуші компания анықталды. Біз Алматы, Шымкент, Тараз, Павлодар, Семей, Өскемен қалаларында орталықтары бар елдің оңтүстік және шығыс бөлігін қамтитын PlastNet пластиктерді жинау жәнеқайта өңдеу жөніндегі белсенді желіге қалдықтарды құрайтын мамандандырылған компанияларды, ұйымдарды тарту жөніндегі жұмысты жүргіземіз. Жоба барысында пластик қалдықтарын жинаушылармен және қайта өңдеушілермен кеңес беру кездесулері өткізіледі, олардың барысында жинау мен қайта өңдеуді дамытуға кедергі келтіретін проблемалар анықталады. Компанияның негізгі проблемаларының қатарында жергілікті атқарушы органдармен өзара іс-қимыл деңгейінің төмендігі, инфрақұрылымның (контейнерлер, баспасөз) дамуының жеткіліксіздігі, сондай-ақ халықты ақпараттандыру мен тартудың төмен деңгейі аталды».

Дөңгелек үстел аясында пластик қалдықтарын жинау және қайта өңдеу үлесін ұлғайту жолдары мен мүмкіндіктері туралы панельдік пікірталас өтті. Аталған мәселе бойынша мүдделі тараптардың өкілдері - ҚР Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігінің Мемлекеттік саясат және қалдықтарды басқару департаментінің, "Оператор РОП" ЖШС-нің, пластикалық немесе пластиктен өнім шығаратын үкіметтік емес ұйымдар мен бизнестің, сондай-ақ пластикті жинау және қайта өңдеу компанияларының өкілдері өз пікірлерін ортаға салды.

Мәселені шешудің мүмкін жолдарының қатарында-бір реттік өнімді пайдалануға тыйым салу, қаптама дизайнын жақсарту, Қазақстанда өндірушінің кеңейтілген міндеттемелері жүйесін жетілдіру. Көптеген елдер осы жолмен жүріп келеді. 2018 жылы 127 елде пластиктен бір реттік өнімді пайдалануды шектеді, ал 30-да пластикалық пакеттер үшін төлем енгізілді, ал 27-де қоршаған орта үшін кейбір зиянды материалдарды пайдалануға тыйым салынды. 2019 жылдың қыркүйегінде ҚР Экология министрлігі бөлшек сауда желілері алдымен пластикалық пакеттерді ақылы етіп, ал 2025 жылға қарай оларды пайдаланудан толық бас тартуы тиіс жоспарды ұсынды.

Бағалау
Өзге мақалалар
© Сайттағы материалдарды 18+Идеяға гиперсілтеме болған жағдайда ғана қолдануға болады.

Байланыс үшін:
y.korabayeva@18plusidea.kz
+7 707 1234 189
Команда
  • Жобаның жетекшісі:
  • Екатерина Корабаева
  • Редактор:
  • Олег Хe
  • Қазақ контентінің редакторы:
  • Асия Акишева
  • Видеограф:
  • Бауыржан Сәду
  • SMM-маман:
  • Екатерина Чалова
Made on
Tilda